fbpx
Ocak 2020’de ARAB HEALTH DUBAİ Medikal ve Sağlık Fuarındayız
7 Ocak 2020
Astaksantin Kırmızı Pigmentleri
Astaksantin
9 Mart 2020

Morina Balığı Karaciğeri Yağı

Morina balığı karaciğeri yağı Atlantik’te bulunan morina balıklarından çıkarılır. Gıda takviyesi olarak tüketilir ve birçok besin ögesini bünyesinde barındırır. En iyi Omega 3 (EPA ve DHA) kaynaklarından biridir ve yüksek miktarda A ve D vitamini içerir. Morina balığı karaciğerinin tam olarak içeriğinin belirlenmesi morina balığının cinsine bağlıdır.

Morina balığı karaciğeri yağı ilaç olarak ilk kez 1789 yılında romatizma ve raşitizim tedavisinde kullanılmıştır. 1930’lu yıllarda D vitamini eksikliğinden dolayı oluşan raşitizim gibi hastalıkların tedavisinde düzenli olarak kullanılmıştır.

Diğer balık yağları; ton balığı, alabalık, uskumru, ringa balığı, somon ve morina balığı gibi derin soğuk su balıklarının dokularından çıkarılmaktadır.

Morina balığı karaciğeri yağı ise sadece morina balığının karaciğerinden elde edilmektedir. Diğer balıklardan daha az omega-3 içerir ancak A ve D vitamini içeriği oldukça yüksektir.

Diğer yandan son yapılan bilimsel çalışmalarda Morina Balığı karaciğeri yağında Omega 11 bulunmuştur. 100 gram karaciğer yağından 1 gram elde edilebilen Omega 11, Omega 3‘ün etkisinin arttırma adına çalışmalar yapılmıştır.

Morina Balığı Karaciğerinin Faydaları

1) Sağlıklı Bir Yağdır

Vücudumuzdaki her hücrenin yağa ihtiyacı vardır. Omega-3 gibi yağ asitleri morina balığı karaciğerinde bulunur. Yağlar midede daha uzun süre kaldığından dolayı tok kalmanıza yardımcı olur. Yağ tükettiğinizde beynimizin tokluktan sorumlu bölgesi uyarılır ve açlık sinyalini kapatır. Çalışmalar (1),  sağlıklı doymamış yağların (tekli doymamış veya çoklu doymamış omega-3 veya omega-6 yağları gibi) tokluk üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu ve iştah hormonlarının salınmasını kontrol ederek iştahınızı düzenlemeye yardımcı olduğu sonucuna varmıştır.

Sağlıklı yağ tüketimi karbonhidratların şekere dönüşümü sürecini yavaşlatır. Bu durum kan şekeri seviyesini kontrol altında tutar. Aynı zamanda beyinin uygun şekilde çalışması için yağa ihtiyacı vardır.

2) Eklem İltihabı (Artrit)

Dilofenak Sodyum, enflamasyonu azaltmak ve ağrıyı dindirmek için artrit ve akut sakatlanmalarda kullanılan bir non-steroidal antiinflamatuar ilaçtır. Bir araştırmada (2) yaşları 19 ve 60 arasında değişen 30 romatoid artrit hastası kişilere 24 hafta günde 2 kez tüketilmek üzere morina balığı karaciğeri yağı kapsül formunda verilmiş ve ağrı skorları alınmıştır. Çalışmanın sonucuna göre 24 hafta sonunda kişilerin ağrı skorunda ortalama 13 birimlik ve Dilofenak Sodyum kullanım dozunda anlamlı bir azalma tespit edilmiştir. Çalışmanın 4. haftasında gıda takviyesi tedavisinden daha iyi yanıt alanlar % 15.38 iken 24. hafta sonunda bu oran % 61.53’e çıkmıştır.

3) Yaşa bağlı Makula Dejenerasyonu

Makula; sarı nokta da denilen ve keskin görmeden sorumlu retina tabakasının ortasında çok küçük bir alanı kapsamaktadır. Yapılan çalışmalar (3) Omega-3 kullanımının göz sağılığını arttırdığı ve makula dejenerasyonunu azalttığı yönünde sonuçlara varılmış, morina balığı karaciğeri yağının tüketilmesi EPA ve DHA gibi yağ asitlerinin alınması maküler dejenerasyonun daha az veya gecikmeli oluşumunu sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Yaşa bağlı maküler dejenerasyonu önleyecek bir başa besin ögesi de karetenoidlerdir (4). Morina balığı karaciğeri yağı aynı zamanda karetonoidler bakımından zengindir.

4) Koroner Arter Hastalığı

Ateroskleroz dolaşım sisteminde plak birikmesi iltihabın bir sonucudur. Morina balığı karaciğeri yağında güçlü antioksidanlar olarak işlev gören yağ asitleri vardır. Morina balığı karaciğeri yağı ve sardalya tüketiminin kalp-damar sağlığı üzerine etkilerini araştıran bir çalışmada (5) bu iki tip yağ türünün içerisinde bulunan yağ asitlerinin antitrombotik yani kan damarlarının tıkanmasını önleyen özellikte oldukları sonucuna varılmıştır. Damar tıkanıklığı problemlerinde günlük olarak düzenli kullanılması önerilmiştir.

5) Yaraların İyileşmesi

2009 yılında yayınlanan fareler üzerinde yapılan bir çalışmada (6), topikal olarak (deri yüzeyine) kulak yaralarına % 25’lik bir morina karaciğeri yağı merhemi uygulanmasının iyileşmeyi teşvik edebileceğini sonucuna varılmıştır. Bilim adamları, marina balığı karaciğeri yağı içeren merhemin topikal olarak uygulanmasının yara iyileşmesinde yaygın olarak kullanılan sodyum klorit içeren bir solüsyon olan salinle karşılaştırıldığında iyileşmede hem epitel hem de vasküler bileşenini önemli ölçüde hızlandırdığı sonucuna varmıştır. A vitamininin bu süreçte anahtar bileşen olabileceğine inanılmıştır.

6) Algısal Performans

Morina balığı karaciğeri yüksek miktarda D vitamini içerir. Farelerle yapılan bir çalışmada (7) D vitamini ve algısal performans arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur.  Araştırmacılar D vitamininin sağlıklı beyin fonksiyonu konusunda önemli bir rol oynadığı sonucuna varmışlardır. 2011’de yapılan bir araştırmada (8) bilim adamları farelere morina balığı karaciğeri yağı verip kronik stres üzerine etkilerini araştırmışlardır. Bellek, lokomotor beceriler ve anksiyete davranışı testlerinin sonuçları morina balığı karaciğeri yağı tüketiminin bu sıçanlarda bilişsel bozulmayı önlemede yardımcı olduğunu göstermiştir.

7) Tüberküloz

2011 yılında BMJ’de yayınlanan bir çalışmada (9) 1848 tarihli tarihi bir çalışmanın yeniden gözden geçirilmiştir. Tüberküloz konusundaki tedavileriyle bilinen Royal Brompton Hastanesinde uygulanan tedavide hastalar iki gruba ayrılmıştır. Bir gruba standart tüberküloz tedavisi uygulanırken diğer gruba standart tüberküloz tedavisi ile birlikte morina balığı karaciğeri takviyesi verilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre standart tedavi ile iyileşen hasta yüzdesi %60.8 iken standart tedavi ve morina balığı karaciğeri yağı takviyesi alanlardan iyileşenlerin yüzdesi % 63.1 dir. 1. gruptan ölenlerin yüzdesi %33.3 iken morina balığı karaciğeri yağı tedavisi alan gruptaki ölenlerin yüzdesi % 18.8 ile diğer gruptan daha düşük olduğu görülmüştür.

Morina Balığı Karaciğeri Yağı ve D Vitamini

Morina balığı karaciğeri yağı D vitamini bakımından zengin bir kaynaktır. Vücudumuz D vitamininin tamamını besinlerden alamaz, D vitamini ihtiyacının bir kısmını da güneşten sağlaması gerekmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar (10) sonucunda D vitamininin kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum-fosfor seviyesinin düzenlenmesi için önemli olduğu bulunmuş ve D vitamini eksikliği osteomalazi ve osteoporoz  ile ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda kanser, Tip-1 ve Tip-2 diyabet, hipertansiyon, multiple skleroz (MS) gibi hastalıklarla da ilişkilidir.

Morina Balığı Karaciğeri Yağının İçeriği

Amerikan Tarım Bakanlığı’nın (USDA) verilerine göre, 1 çay kaşığı morina balığı karaciğeri yağı

Şunları içerir (11);

Enerji: 42 kkal

A vitamini: 4,500 IU

D vitamini: 450 IU

Doymuş Yağ Asidi: 1,017 g

Tekli Doymamış Yağ Asidi: 2,012 g

Çoklu Doymamış Yağ Asidi:1,014 g

Kolesterol: 26 mg

Morina Balığı Karaciğeri Yağının Yan Etkileri

Amerikan Kardiyoloji Dergisi’nde yayınlanan araştırmalar (12), çevre kirliliğine nedeniyle kirli denizlerde yaşayan bazı balıkların cıva, poliklorlanmış bifeniller, dioksinler ve diğer zararlı maddeleri içerebileceği ve bu balıkların fazla tüketiminin zararlı olabileceği konusunda uyarmıştır. Ancak araştırmacılar, gıda takviyelerinin hazırlanırken geçen süreçte çevresel kirlilikte oluşan zararların azalacağını da eklemiştir.

Kaynaklar

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK53550
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23998063
  3. https://www.aaojournal.org/article/S0161-6420(16)32463-0/abstract
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31931175
  5. https://www.mdpi.com/2410-3888/1/1/1/htm
  6. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02844310050160123
  7. https://www.pnas.org/content/111/41/E4359.short
  8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21442272
  9. https://www.bmj.com/content/343/bmj.d7505
  10. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/
  11. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/173577/nutrients
  12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17368277